Φ.Δ.Ο.Ρ. Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης

Εικ.1 Κάστρο Καλύβας

Η οροσειρά της Ροδόπης φαίνεται να κατοικείται από την Παλαιολιθική εποχή, σύμφωνα με ευρήματα στο Αρκουδόρεμα Παρανεστίου, και αργότερα από Πελασγικά και Θρακικά φύλα. Κατά την αρχαιότητα η Ροδόπη ήταν ιερό βουνό των Ελλήνων και συνδεδεμένο με τον Ορφέα και το θεό Διόνυσο, τον οποίο τιμούσαν ιδιαίτερα στη Θράκη. Εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου Οροσειράς Ροδόπης βρίσκονται τα αρχαιολογικά ευρήματα των Ποταμών και της Σταυρούπολης (οικισμοί από την Εποχή του Χαλκού και του Σιδήρου), των Θερμιών (Λουτρό μεταβυζαντινών χρόνων) και της Καλύβας (το κάστρο καλύβας από την εποχή του Μακεδόνα βασιλιά Φιλίππου).

Γύρω από την ονομασία της οροσειράς υπάρχουν διάφοροι μύθοι και δοξασίες. Έτσι σύμφωνα με έναν από αυτούς, η Ροδόπη ήταν κόρη του Στρυμόνα και αδερφή του Αίμου. Η Ροδόπη ερωτεύθηκε τον Αίμο και από την ένωσή τους γεννήθηκε ο Έβρος.

Εικ.2 Κάστρο Καλύβας

Ο Αίμος όμως διέπραξε το αμάρτημα της ύβρης, με το να συγκρίνει τον εαυτό του και τη Ροδόπη με το Δία και την Ήρα, προκαλώντας το μένος των θεών και τη μεταμόρφωσή τους στα ομώνυμα βουνά. Ένας άλλος μύθος υποστηρίζει ότι η Ροδόπη υπήρξε νύμφη θρακικής πηγής που αγάπησε τον Απόλλωνα και έγινε μητέρα του Κίκονα, γενάρχη των Κικόνων.

Επειδή όμως αθέτησε τον όρκο παρθενίας που έδωσε στην Άρτεμη, η θεά τη μεταμόρφωσε σε πηγή. Τέλος υπάρχει η δοξασία ότι το ιερό αυτό όρος έχει πάρει το όνομα του από τη διάσημη Θρακική εταίρα Ροδωπίδα που ήτανε δούλη του Σαμίου Ιάδµονα και σύνδουλος του Αισώπου. Λέγεται πως αγαπήθηκε παράφορα από το Χάραξο, τον αδελφό της Σαπφούς, ο οποίος την αγόρασε από τον Ιάδµονα έναντι μεγάλης αμοιβής, ενώ αργότερα λέγεται πως απέκτησε μυθικά πλούτη.

Πηγές:

• ΥΠΕΧΩΔΕ. (2002). Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη του Φορέα Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης
• Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων. (2008). Σχέδιο ανάδειξης των προορισμών φυσικού και αισθητικού ενδιαφέροντος της Δυτικής και Κεντρικής Ροδόπης εκατέρωθεν των συνόρων.